Pflanzen des Karlsgartens

Im Capitulare de villis vel curtis imperii hat Karl der Grosse 89 Pflanzenarten aufgeführt, die in seinem Reich angebaut werden sollten. Weil seine lateinischen Bezeichnungen heute nicht immer eindeutig einer bestimmten Pflanze zugeordnet werden können, gibt es in der folgenden Liste mehr als 89 Pflanzen (Nummern mit Ziffer a und b). (Quellennachweis und www.biozac.de)

Die meisten dieser Pflanzen sind seit 2017 im Karlsgarten in Mettendorf zu sehen. Die Bäume sind nur teilweise vorhanden.

Zur Kurzbeschreibung der Pflanzen mit Fotos.

  • Eingang zum Karlsgarten
  • Artischocke
  • Gurke
  • Madonnenlilie
Pflanzen des Capitulare de villis
Nr Bezeichnung im Capitulare Lateinischer Name (Familie) Deutscher Name
1 lilium Lilium candidum (Liliaceae) Madonnenlilie
2 rosas Rosa canina (Rosaceae) Hunds-Rose
3 fenigrecum Trigonella foenum-graecum (Fabaceae, Leguminosae) Griechisch Heu, Bockshornklee
4 a costum Saussurea costus (Asteraceae, Compositae) Indische Kostuswurzel
4 b costum Tanacetum balsamita (Asteraceae, Compositae) Frauenminze, Balsamkraut
5 salviam Salvia officinalis (Lamiaceae) Garten-Salbei, Echter Salbei
6 rutam Ruta graveolens (Rutaceae) Weinraute
7 abrotanum Artemisia abrotanum (Asteraceae, Compositae) Eberraute, Colastrauch
8 cucumeres Cucumis sativus (Cucurbitaceae) Gurke
9 pepones Cucumis melo (Cucurbitaceae) Zuckermelone
10 cucurbitas Cucurbita lagenaria = Lagenaria siceraria (Cucurbitaceae) Flaschenkürbis, Kalebasse
11 a fasiolum Vigna unguiculata (Fabaceae, Leguminosae) Kuherbse
11 b fasiolum Dolichos lablab = Dolichos purpureus Helmbohne
12 ciminum Cuminum cyminum (Apiaceae, Umbelliferae) Kreuzkümmel
13 ros marinum Rosmarinus officinalis (Lamiaceae) Rosmarin
14 careium Carum carvi (Apiaceae, Umbelliferae) Kümmel
15 cicerum italicum Cicer arietinum (Fabaceae, Leguminosae) Kichererbse
16 squillam Urginea maritima (Hyacinthaceae, heute Asparagaceae) Meerzwiebel
17 a gladiolum Iris germanica (Iridaceae) Deutsche Schwertlilie
17 b gladiolum Gladiolus italicus (Iridaceae) Siegwurz, Acker-Gladiole
18 a dragantea Polygonum bistorta (Polygonaceae) Schlangenknöterich
18 b dragantea Artemisia dracunculus (Asteraceae, Compositae) Estragon
19 anesum Pimpinella anisum (Apiaceae, Umbelliferae) Anis
20 a coloquentidas Citrullus colocynthis (Cucurbitaceae) Koloquinte
20 b coloquentidas Bryonia dioica (Cucurbitaceae) Zweihäusige Zaunrübe
21 a solsequiam Heliotropium europaeum (Boraginaceae) Europäische Sonnenwende
21 b solsequiam Calendula officinalis (Asteraceae, Compositae) Ringelblume
22 a ameum Ammi copticus = Trachyspermum ammi (Apiaceae, Umbelliferae) Ammei, Knorpelmöhre
22 b ameum Meum athamanticum (Apiaceae, Umbelliferae) Bärwurz
23 silum Laserpitium siler (Apiaceae, Umbelliferae) Bergkümmel
24 a lactucas Lactuca sativa (Asteraceae, Compositae) Lattich
24 b lactucas Lactuca virosa (Asteraceae, Compositae) Giftlattich
25 git Nigella sativa (Ranunculaceae) Schwarzkümmel
26 eruca alba Eruca sativa ssp. sativa (Brassicaceae, Cruciferae) Ölrauke, Rucola
27 nasturtium Nasturtium officinale (Brassicaceae, Cruciferae) Brunnenkresse
28 parduna Arctium lappa (Asteraceae, Compositae) Grosse Klette
29 puledium Mentha pulegium (Lamiaceae) Poleiminze
30 olisatum Smyrnium olusatrum (Apiaceae, Umbelliferae) Pferde-Eppich
31 petresilinum Petroselinum crispum (Apiaceae, Umbelliferae) Petersilie, Peterli
32 apium Apium graveolens Sellerie
33 a levisticum Ligusticum mutellina (Apiaceae) Mutterwurz
33 b levisticum Levisticum officinale (Apiaceae) Fenchel
34 savinam Juniperus sabina (Cupressaceae) Sadebaum, Stinkwacholder
35 anetum Anethum graveolens (Apiaceae) Dill
36 fenicolum Foeniculum vulgare (Apiaceae) Fenchel
37 intubas Cichorium intybus (Asteraceae) Wegwarte
38 diptamnum Dictamnus albus (Rutaceae) Diptam
39 sinape Sinapis alba (Brassicaceae) Weisser Senf
40 satureiam Satureja hortensis (Lamiaceae) Bohnenkraut
41 sisimbrium Mentha aquatica (Lamiaceae) Wasser-Minze
42 mentam Mentha spicata (Lamiaceae) Ähren-Minze
43 mentastrum Mentha longifolia (Lamiaceae) Ross-Minze
44 tanazitam Tanacetum vulgare (Asteraceae) Rainfarn
45 neptam Nepeta cataria (Lamiaceae) Katzen-Minze
46 a febrefugiam Centaurium erythraea (Gentianaceae) Echtes Tausendgüldenkraut
46 b febrefugiam Tanacetum parthenium (Asteraceae) Fieberkraut
47 papaver Papaver somniferum (Papaveraceae) Schlafmohn
48 betas Beta vulgaris ssp. vulgaris convar. cicla (Chenopodiaceae) Schnittmangold
49 vulgigina Asarum europaeum (Aristolochiaceae) Haselwurz
50 altaea Althaea officinalis (Malvaceae) Eibisch
51 malvas Malva sylvestris (Malvaceae) Wilde Malve
52 carvitas Daucus carota (Apiaceae) Möhre
53 pastenacas Pastinaca sativa (Apiaceae) Pastinake
54 adripias Atriplex hortensis (Chenopodiaceae) Gartenmelde
55 blidas Amaranthus blitum (Chenopodiaceae) Meier
56 a ravacaulos Brassica rapa ssp. rapa (Brassicaceae) Stoppelrübe
56 b ravacaulos Brassica oleraceae convar. caulorapa var. gongylodes (Brassicaceae) Kohlrabi
57 caulos Brassica oleraceae (Brassicaceae) Kohl
58 a uniones Allium fistulosum (Alliaceae) Winterheckzwiebel
58 b uniones Allium ursinum (Alliaceae) Bärlauch
59 britlas Allium schoenoprasum (Alliaceae) Schnittlauch
60 porrum Allium porrum (Alliaceae) Breitlauch, Porree
61 radices Raphanus sativus var. niger (Brassicaceae) Rettich
62 ascalonias Allium cepa var. ascalonicum (Alliaceae) Schalotte
63 cepas Allium cepa var. cepa (Alliaceae) Küchenzwiebel
64 alia Allium sativum (Alliaceae) Knoblauch
65 warentiam Rubia tinctorum (Rubiaceae) Krapp, Färberröte
66 a cardones Dipsacus sativus (Dipsacaceae) Weberkarde
66 b cardones Cynara cardunculus (Asteraceae) Kardone, Cardy
67 fabas maiores Vicia faba (Fabaceae) Saubohne
68 pisos mauriscos Pisum sativum (Fabaceae) Erbse
69 coriandrum Coriandrum sativum (Apiaceae) Koriander
70 cerfolium Anthriscus cerefolium (Apiaceae) Gartenkerbel
71 lacteridas Euphorbia lathyrus (Euphorbiaceae) Kreuzblättrige Wolfsmilch
72 sclareiam Salvia sclarea (Lamiaceae) Muskatellersalbei
73 jovis barbam Sempervivum tectorum (Crassulaceae) Dach-Hauswurz
74 pomarios Malus domestica, div. Sorten (Rosaceae) Apfelbaum
75 pirarios Pyrus communis, div. Sorten (Rosaceae) Birnenbaum
76 prunarios Prunus domestica (Rosaceae) Pflaumenbaum
77 sorbarios Sorbus domestica (Rosaceae) Speierling
78 mespilarios Mespilus germanica (Rosaceae) Mispel
79 castanarios Castanea sativa (Fagaceae) Esskastanie
80 persicarios Prunus persica (Rosaceae) Pfirsich
81 cotoniarios Cydonia oblonga (Rosaceae) Quitte
82 avellanarios Corylus avellana (Betulaceae) Haselnuss
83 amandalarios Prunus dulcis (Rosaceae) Mandel
84 morarios Morus nigra (Moraceae) Schwarzer Maulbeerbaum
85 lauros Laurus nobilis (Lauraceae) Lorbeerbaum
86 pinos Pinus pinea (Pinaceae) Pinie
87 ficus Ficus carica (Morceae) Feige
88 nucarios Juglans regia (Juglandaceae) Echter Walnussbaum
89 a ceresarios Prunus avium (Rosaceae) Süsskirsche
89 b ceresarios Prunus cerasus (Rosaceae) Sauerkirsche
90 malorum nomina Sortennamen der Äpfel Apfelsorten
90 a gozmaringa   Gosmaringer
90 b geroldinga   Geroldinger
90 c crevedella   Krevedellen
90 d sperauca   Speieräpfel

 

Zur Kurzbeschreibung der Pflanzen mit Fotos.