Pflanzen des Karlsgartens
Im Capitulare de villis vel curtis imperii hat Karl der Grosse 89 Pflanzenarten aufgeführt, die in seinem Reich angebaut werden sollten. Weil seine lateinischen Bezeichnungen heute nicht immer eindeutig einer bestimmten Pflanze zugeordnet werden können, gibt es in der folgenden Liste mehr als 89 Pflanzen (Nummern mit Ziffer a und b). (Quellennachweis und www.biozac.de)
Die meisten dieser Pflanzen sind seit 2017 im Karlsgarten in Mettendorf zu sehen. Die Bäume sind nur teilweise vorhanden.
→ Zur Kurzbeschreibung der Pflanzen mit Fotos.
Nr | Bezeichnung im Capitulare | Lateinischer Name (Familie) | Deutscher Name |
---|---|---|---|
1 | lilium | Lilium candidum (Liliaceae) | Madonnenlilie |
2 | rosas | Rosa canina (Rosaceae) | Hunds-Rose |
3 | fenigrecum | Trigonella foenum-graecum (Fabaceae, Leguminosae) | Griechisch Heu, Bockshornklee |
4 a | costum | Saussurea costus (Asteraceae, Compositae) | Indische Kostuswurzel |
4 b | costum | Tanacetum balsamita (Asteraceae, Compositae) | Frauenminze, Balsamkraut |
5 | salviam | Salvia officinalis (Lamiaceae) | Garten-Salbei, Echter Salbei |
6 | rutam | Ruta graveolens (Rutaceae) | Weinraute |
7 | abrotanum | Artemisia abrotanum (Asteraceae, Compositae) | Eberraute, Colastrauch |
8 | cucumeres | Cucumis sativus (Cucurbitaceae) | Gurke |
9 | pepones | Cucumis melo (Cucurbitaceae) | Zuckermelone |
10 | cucurbitas | Cucurbita lagenaria = Lagenaria siceraria (Cucurbitaceae) | Flaschenkürbis, Kalebasse |
11 a | fasiolum | Vigna unguiculata (Fabaceae, Leguminosae) | Kuherbse |
11 b | fasiolum | Dolichos lablab = Dolichos purpureus | Helmbohne |
12 | ciminum | Cuminum cyminum (Apiaceae, Umbelliferae) | Kreuzkümmel |
13 | ros marinum | Rosmarinus officinalis (Lamiaceae) | Rosmarin |
14 | careium | Carum carvi (Apiaceae, Umbelliferae) | Kümmel |
15 | cicerum italicum | Cicer arietinum (Fabaceae, Leguminosae) | Kichererbse |
16 | squillam | Urginea maritima (Hyacinthaceae, heute Asparagaceae) | Meerzwiebel |
17 a | gladiolum | Iris germanica (Iridaceae) | Deutsche Schwertlilie |
17 b | gladiolum | Gladiolus italicus (Iridaceae) | Siegwurz, Acker-Gladiole |
18 a | dragantea | Polygonum bistorta (Polygonaceae) | Schlangenknöterich |
18 b | dragantea | Artemisia dracunculus (Asteraceae, Compositae) | Estragon |
19 | anesum | Pimpinella anisum (Apiaceae, Umbelliferae) | Anis |
20 a | coloquentidas | Citrullus colocynthis (Cucurbitaceae) | Koloquinte |
20 b | coloquentidas | Bryonia dioica (Cucurbitaceae) | Zweihäusige Zaunrübe |
21 a | solsequiam | Heliotropium europaeum (Boraginaceae) | Europäische Sonnenwende |
21 b | solsequiam | Calendula officinalis (Asteraceae, Compositae) | Ringelblume |
22 a | ameum | Ammi copticus = Trachyspermum ammi (Apiaceae, Umbelliferae) | Ammei, Knorpelmöhre |
22 b | ameum | Meum athamanticum (Apiaceae, Umbelliferae) | Bärwurz |
23 | silum | Laserpitium siler (Apiaceae, Umbelliferae) | Bergkümmel |
24 a | lactucas | Lactuca sativa (Asteraceae, Compositae) | Lattich |
24 b | lactucas | Lactuca virosa (Asteraceae, Compositae) | Giftlattich |
25 | git | Nigella sativa (Ranunculaceae) | Schwarzkümmel |
26 | eruca alba | Eruca sativa ssp. sativa (Brassicaceae, Cruciferae) | Ölrauke, Rucola |
27 | nasturtium | Nasturtium officinale (Brassicaceae, Cruciferae) | Brunnenkresse |
28 | parduna | Arctium lappa (Asteraceae, Compositae) | Grosse Klette |
29 | puledium | Mentha pulegium (Lamiaceae) | Poleiminze |
30 | olisatum | Smyrnium olusatrum (Apiaceae, Umbelliferae) | Pferde-Eppich |
31 | petresilinum | Petroselinum crispum (Apiaceae, Umbelliferae) | Petersilie, Peterli |
32 | apium | Apium graveolens | Sellerie |
33 a | levisticum | Ligusticum mutellina (Apiaceae) | Mutterwurz |
33 b | levisticum | Levisticum officinale (Apiaceae) | Fenchel |
34 | savinam | Juniperus sabina (Cupressaceae) | Sadebaum, Stinkwacholder |
35 | anetum | Anethum graveolens (Apiaceae) | Dill |
36 | fenicolum | Foeniculum vulgare (Apiaceae) | Fenchel |
37 | intubas | Cichorium intybus (Asteraceae) | Wegwarte |
38 | diptamnum | Dictamnus albus (Rutaceae) | Diptam |
39 | sinape | Sinapis alba (Brassicaceae) | Weisser Senf |
40 | satureiam | Satureja hortensis (Lamiaceae) | Bohnenkraut |
41 | sisimbrium | Mentha aquatica (Lamiaceae) | Wasser-Minze |
42 | mentam | Mentha spicata (Lamiaceae) | Ähren-Minze |
43 | mentastrum | Mentha longifolia (Lamiaceae) | Ross-Minze |
44 | tanazitam | Tanacetum vulgare (Asteraceae) | Rainfarn |
45 | neptam | Nepeta cataria (Lamiaceae) | Katzen-Minze |
46 a | febrefugiam | Centaurium erythraea (Gentianaceae) | Echtes Tausendgüldenkraut |
46 b | febrefugiam | Tanacetum parthenium (Asteraceae) | Fieberkraut |
47 | papaver | Papaver somniferum (Papaveraceae) | Schlafmohn |
48 | betas | Beta vulgaris ssp. vulgaris convar. cicla (Chenopodiaceae) | Schnittmangold |
49 | vulgigina | Asarum europaeum (Aristolochiaceae) | Haselwurz |
50 | altaea | Althaea officinalis (Malvaceae) | Eibisch |
51 | malvas | Malva sylvestris (Malvaceae) | Wilde Malve |
52 | carvitas | Daucus carota (Apiaceae) | Möhre |
53 | pastenacas | Pastinaca sativa (Apiaceae) | Pastinake |
54 | adripias | Atriplex hortensis (Chenopodiaceae) | Gartenmelde |
55 | blidas | Amaranthus blitum (Chenopodiaceae) | Meier |
56 a | ravacaulos | Brassica rapa ssp. rapa (Brassicaceae) | Stoppelrübe |
56 b | ravacaulos | Brassica oleraceae convar. caulorapa var. gongylodes (Brassicaceae) | Kohlrabi |
57 | caulos | Brassica oleraceae (Brassicaceae) | Kohl |
58 a | uniones | Allium fistulosum (Alliaceae) | Winterheckzwiebel |
58 b | uniones | Allium ursinum (Alliaceae) | Bärlauch |
59 | britlas | Allium schoenoprasum (Alliaceae) | Schnittlauch |
60 | porrum | Allium porrum (Alliaceae) | Breitlauch, Porree |
61 | radices | Raphanus sativus var. niger (Brassicaceae) | Rettich |
62 | ascalonias | Allium cepa var. ascalonicum (Alliaceae) | Schalotte |
63 | cepas | Allium cepa var. cepa (Alliaceae) | Küchenzwiebel |
64 | alia | Allium sativum (Alliaceae) | Knoblauch |
65 | warentiam | Rubia tinctorum (Rubiaceae) | Krapp, Färberröte |
66 a | cardones | Dipsacus sativus (Dipsacaceae) | Weberkarde |
66 b | cardones | Cynara cardunculus (Asteraceae) | Kardone, Cardy |
67 | fabas maiores | Vicia faba (Fabaceae) | Saubohne |
68 | pisos mauriscos | Pisum sativum (Fabaceae) | Erbse |
69 | coriandrum | Coriandrum sativum (Apiaceae) | Koriander |
70 | cerfolium | Anthriscus cerefolium (Apiaceae) | Gartenkerbel |
71 | lacteridas | Euphorbia lathyrus (Euphorbiaceae) | Kreuzblättrige Wolfsmilch |
72 | sclareiam | Salvia sclarea (Lamiaceae) | Muskatellersalbei |
73 | jovis barbam | Sempervivum tectorum (Crassulaceae) | Dach-Hauswurz |
74 | pomarios | Malus domestica, div. Sorten (Rosaceae) | Apfelbaum |
75 | pirarios | Pyrus communis, div. Sorten (Rosaceae) | Birnenbaum |
76 | prunarios | Prunus domestica (Rosaceae) | Pflaumenbaum |
77 | sorbarios | Sorbus domestica (Rosaceae) | Speierling |
78 | mespilarios | Mespilus germanica (Rosaceae) | Mispel |
79 | castanarios | Castanea sativa (Fagaceae) | Esskastanie |
80 | persicarios | Prunus persica (Rosaceae) | Pfirsich |
81 | cotoniarios | Cydonia oblonga (Rosaceae) | Quitte |
82 | avellanarios | Corylus avellana (Betulaceae) | Haselnuss |
83 | amandalarios | Prunus dulcis (Rosaceae) | Mandel |
84 | morarios | Morus nigra (Moraceae) | Schwarzer Maulbeerbaum |
85 | lauros | Laurus nobilis (Lauraceae) | Lorbeerbaum |
86 | pinos | Pinus pinea (Pinaceae) | Pinie |
87 | ficus | Ficus carica (Morceae) | Feige |
88 | nucarios | Juglans regia (Juglandaceae) | Echter Walnussbaum |
89 a | ceresarios | Prunus avium (Rosaceae) | Süsskirsche |
89 b | ceresarios | Prunus cerasus (Rosaceae) | Sauerkirsche |
90 | malorum nomina | Sortennamen der Äpfel | Apfelsorten |
90 a | gozmaringa | Gosmaringer | |
90 b | geroldinga | Geroldinger | |
90 c | crevedella | Krevedellen | |
90 d | sperauca | Speieräpfel |